مقاله ملات ضد اسید
مقدمه:
طبق آیین نامه بتن ایران و مقررات ملی ساختمان ، انواع شرایط محیطی موثر بر بتن به 5 دسته تقسیم می شود
الف)شرایط محیطی ملایم:
به شرایطی اطلاق می شود که در آن هیچ نوع عامل مهاجمی از قبیل رطوبت ، تعریق ، تر و خشک شدن متناوب ، یخ زدن و ذوب شدن ، سرد و گرم شدن متناوب ، تماس با خاك مهاجم یا غیر مهاجم ، مواد خورنده ، فرسایش شدید، عبور وسایل نقلیه یا ضربه موجود نباشد یا عضو بتنی در مقابل این گونه عوامل مهاجم به گونه اي مطلوب محافظت شده باشد.
ب ) شرایط محیطی متوسط:
به شرایطی اطلاق می شود که در آن قطعات بتنی، در معرض رطوبت و گاهی تعریق قرار می گیرند قطعاتی که بطور دائم با خاك هاي غیر مهاجم یا آب تماس دارند یا زیر آب با PH بیشتر از 5 قرار می گیرند دارایی شرایط محیطی متوسط تلقی می شوند.
ج ) شرایط محیطی شدید:
به شرایطی اطلاق می شود که در آن قطعات بتنی در معرض رطوبت یا تعریق شدید یا تر و خشک شدن متناوب یا یخ زدن و آب شدن و سرد شدن و گرم شدن متناوب نه چندان شدید قرار می گیرند . قطعاتی که در معرض پاشش آب دریا باشند یا در آب غوطه ور شوند ، به گونه اي که یک وجه آن ها در تماس یا هوا قرار گیرند ، قطعات واقع در هواي داراي یون هاي نمک و نیز قطعاتی که سطح آن ها در معرض خوردگی شدید ناشی از مصرف مواد یخ زدا قرار می گیرند داراي شرایط محیطی شدید محسوب می شوند.
د) شرایط محیطی بسیار شدید:
به شرایطی اطلاق می شود که در آن قطعات بتنی در معرض گازها، آب و فاضلاب ساکن با PH حداکثر 5، مواد خورنده، یا رطوبت همرا ه با یخ زدن و آب شدن سدید قرار می گیرند . همچنین د رنمونه هاي ذکر شده در مورد شرایط محیطی شدید ، در صورتی که عوامل مذکور حادتر باشند در این دسته جاي می گیرند.
ه ) شرایط محیطی فوق العاده شدید:
به شرایطی اطلاق می شود که در آن قطعات بتنی در معرض فرسایش شدید ، عبور وسایل نقلیه، یا آب فاضلاب جاري با PH حداکثر 5 قرار می گیرند. رویه بتنی محافظت نشده پارکینگ ها و قطعات بتنی در معرض آب هایی که اجسام صلبی را با خود جابجا می کند. داراي شرایط محیطی فوق العاده شدید تلقی می شوند. شرایط محیطی جزایر و حاشیه خلیج فارس و دریاي عمان به طور عمده جزء این شرایط محیطی قرار می گیرند.
در خصوص شرایط محیطی بسیتر شدید و فوق العاده شدید می بایست موارد ذیل عنوان گردد.
مقدار PH 7 به عنوان ماده خنثی تعریف شده است. مقادیر بالاتر از 7 قلیایی نامیده می گردد، در حالی که مقادیر PH پایین تر از 7 اسیدي هستند. محلول اسید سولفوریک 15 تا 20 درصد، می تواند مقدار PHدر حدود 1 را داشته باشد.چنین محلولی به سرعت به بتن آسیب می زند. پساب هاي اسیدي با مقدار PHبین 5 تا 6 تنها پس از قرار گرفتن طولانی سازه در معرض آنها به بتن صدمه می زنند.
تاثیر خوردگی بتن توسط اسید :
تشخیص بتن آسیب دیده توسط اسید بسیار آسان است. اسید با سیمان پرتلندِ ملات بتن واکنش می دهد و سیمان به نمک هاي کلسیم تبدیل شده که بوسیله آب جاري ریزش کرده و شسته می شوند. سنگدانه ها ي درشت تر معمولا سالم می مانند، اما نمایان می گردند. ظاهر بتن آسیب دیده توسط اسید تا حدودي مانند تخریب سایشی است، اما سنگدانه هایی که در معرض اسید قرار می گیرند نمایانتر و بدون صیقل هستند.تخریب اسیدي به وضوح در سطح آغاز می شود، و تحت تاثیر اسید گسترش می یابد، از آن طرف هرچه به هسته اصلی سازه و عمق بتن نزدیک می شود میزان تخریب کاهش می یابد. غلظت اسید در سطح بتن بالاست. اما هرچه به داخل بتن نفوذ می کند به علت واکنش با سیمان پرتلند خنثی می گردد. با این حال، سیمان موجود در جسم بتن به علت این واکنش ها ضعیف شده است.
بنابراین در بسیاری از پروژه های صنعت نفت و گاز شامل پتروشیمی ها ، پالایشگاه ها و میادین گازی و نفتی که شامل سازه هایی می باشند که در معرض اسیدها با PH1 هستند نیاز هست که قبل از بهره برداری، بتن با ملات های ضد اسید پوشش داده شوند.
شرکت دانش بنیان زرفام پلیمر با استناد به تخصص و تجربیات خود در همکاری با بسیاری از پتروشیمی ها، نسبت به طراحی و تولید ملات ضد اسید با قابلیت مقاومت در برابر اسید سولفوریک 98% اقدام نمود که در حال حاضر در پروژه هایی مانند باطری روم ها ، اسکله های بارگیری و انبارهای ذخیره مواد اسیدی ، حوضچه های نگهداری اسید و . . . مورد استفاده قرار می گیرد.
نوعی پوشش و ملات بند کشی برپایه Z.COROGUARD-41 رزین نووالاك اپوکسی و هاردنر آداکت و آروماتیک می باشد که مقاومت شیمیایی بسیار زیاد آن موجب شده که براي حفاظت سازه ها در برابر خوردگی شیمیایی اسید ها و قلیا ها، نمک ها ، آبدریا ، مواد نفتی و روغنی و … به منظور جایگزینی کاشی ضداسید یا چسبانیدن و بندکشی کاشی ضد اسید به کار گرفته شود. ملات ضد اسید از چسبندگی بالایی به سطوح فلزي و بتنی برخوردار بوده و داراي مقاومت فشاري و فرسایشی بسیار زیادي می باشد.
موارد کاربرد:
-جایگزین کاشی و آجر ضد اسید
-کف سازي ضد اسید و قلیا براي نواحی که تردد ماشین آلات وجود دارد
-استفاده به عنوان ملات بندکشی و چسب جهت اجراي کاشی و آجر ضد اسید
-محافظت سطوح بتنی در حوضچه های نگهداری اسید، باطری روم ها، اسکله های بارگیری، انبارهای ذخیره
دستورالعمل و نکات اجرایی ملات ضد اسید Z.COROGUARD-41
الف ) آماده سازي سطح
- تمامی سطوح باید تمیز، خشک و عاري از هر گونه چربی، روغن، رنگ، ذرات سست و مواد اضافه باشد.
- ذرات سست باید با روش هاي مکانیکی از بین برده شوند.
- براي زدودن گرد و غبار باید از جارو برقی هاي صنعتی یا فشار باد بهره گرفته شود و به هیچ عنوان استفاده از آب براي این موضوع مجاز نیست.
- زبر نمودن مقاطع تحت اجرا با روش هاي منـاسب منجر به افزایش و بهبود چسبنـدگی می گردد.
- بتن یا ملات زیر کار حداقل باید به سن (28 روز) در شرایط دمایی عادي رسیده باشد.
- سطح زیر کار باید عاري از هرگونه ذرات و ملات هاي سیمانی سست و مواد خارجی باشد.
- براي تسطیح مقاطع زیرآیند استفاده از بتونه اپوکسی چندمنظوره EPOMORTAR-210 توصیه می شود.
- در صورت متخلخل بودن سطح، نفوذپذیري بتن و قدیمی بودن زیرآیند، ابتدا پرایمر اپوکسی EPOFLOOR-448 روي مقاطع اجرا شود سپس مطابق با جدول زمان خشک شدن موجود در دستورالعمل مصرف، ملات ضد اسید را اجرا کنید.
- در صورتی که درجه حرارت سطح زیر کار کمتر از 15درجه سانتیگراد باشد از اجراي محصول خودداری نمایید.
- زمانی که دماي سطح کمتر از 3 درجه سانتیگراد بالاي نقطه شبنم باشد از اجراي محصول خودداري نمایید.
- درصورتی که دمای سطح زیرآیند از 30 درجه سانتیگراد بالاتر باشد از اجرای محصول خودداری نمائید، توصیه می شود حداقل 48 ساعت قبل از عملیات اجرایی از سایبان روی سطح مورد نظر استفاده نمائید.
- در صورت مرطوب بودن سطح زیر آیند از اجرای محصول خودداری نمائید.
- توصیه می شود همواره پیش از برنامه ریزی عملیات اجرایی، پیش بینی شرایط آب و هوا در تایم مورد نظر چک شود تا از عدم وقوع بارندگی از یک روز قبل از اجرا تا 48 ساعت پس از آن اطمینان حاصل شود.
- شرایط نگهداري محصول باید کاملا مطابق کاتالوگ رعایت گردد.
ظرف در بسته، دور از رطوبت، یخبندان و تابش مستقیم نور خورشید بهترین دماي نگهدار +10 تا +30 درجه سانتیگراد
ب) اختلاط
- دو جزء B و A را توسط میکسر مناسب (دریل+پروانه) تا حصول مخلوطی همگن و یک نواخت، مخلوط نمایید.
- هیچ گونه ماده اضافی اعم از آب، حلال، ریزدانه، سیمان و … را به مواد اضافه نفرمایید.
- از بهم زدن نسبت هاي اختلاط اکیدا خودداري نمایید.
- در صورت نیاز به استفاده از حجم کمتر از ست، نسبت هاي وزنی را رعایت نمایید.
- ظرفی که عمل اختلاط در آن صورت می پذیرد باید کاملا تمیز و خشک باشد.
- دماي تک تک اجزا قبل از اختلاط باید 15 تا 25 درجه سانتیگراد باشد، در صورت افزایش درجه حرارت باید ظروف قبل از اجرا در وان یخ قرار داده شود.
- از قرار دادن اجزا در تابش مستقیم نور خورشید به ویژه در دماهاي بالاتر از 25 درجه سانتیگراد جلوگیري نمایید، توصیه می شود در این شرایط تمام اجزا در Cold Room نگهداری شوند.
- در دما های پایین تر از 20 درجه سانتیگراد امکان سفت شدن اجزاء وجود دارد، لذا در این حالت قبل از اختلاط دو جزء ، هریک از اجزا را به صورت جداگانه در ظرف خود مخلوط و پس از حصول روانی مناسب با یکدیگر اختلاط نمایید یا یک روز قبل از اجراء در محیطی با دمای بالاتر انتقال دهید.
- از گرم کردن اجزاء روی آتش خودداری کنید.
- درب ظروف نگهداري اجزا قبل از اختلاط باید کاملا بسته باشد و اجازه ورود هوا به داخل جز BوA داده نشود .
- در صورت تماس آب با هر یک از اجزا، از اختلاط آنها خودداري نمایید.
ج) اجرا
- مخلوط آماده شده را می توان بسته به نوع و حجم کار توسط کاردك یا ماله نازك کاري روي سطح اجرا نمود. براي جلوگیري از شره، مخلوط در سطوح عمودي باید به صورت لایه لایه اجرا گردد.
جدول زمان خشک شدن:
درجه حرارت | 20 °C | 35 °C | ||
قابل لمس | 10- 8 ساعت | 5 -3 ساعت | ||
اجرای لایه بعدی |
حداقل | 24 ساعت | 18 ساعت | |
حداکثر | 4 روز | 3 روز |
- در صورتیکه اجراي لایه بعدي از حداکثر زمان پیشنهادي در جدول زمان خشک شدن بیشتر شد، به
منظور بهبود چسبندگی باید سطح زیر کار با روش هاي مکانیکی زبر گردد.
- همیشه آن مقدار از اجزا را مخلوط نمایید که بتوان در مدت زمان کاربري مورد استفاده قرار گیرد.
زمان کاربري در 20 درجه سانتیگراد 50 دقیقه
زمان کاربري در 35 درجه سانتیگراد25 دقیقه
- توجه بفرمائید گرمازا بودن واکنش سخت شدن اپوکسی ممکن است باعث بالا رفتن دماي ملات موجود در ظرف اختلاط شود که سبب از دست رفتن کارایی ملات می گردد.
- در صورتیکه اختلاف دماي بین شب و روز بسیار زیاد باشد از اجراي ملات ضد اسید در خارج از ساعات روز خودداري نمایید.
- از اجراي ملات ضد اسید در دماي کمتر از 10 درجه سانتیگراد خودداري نمایید.
- از اجرای ملات ضد اسید با ضخامت بالای 7 میلیمتر خود داری کنید.
- قبل از خشک شدن مواد، براي تمیز نمودن ابزارآلات اجرا از تینر 1010 استفاده شود. پس از خشک شدن براي تمیز نمودن ابزارآلات باید از روش هاي مکانیکی استفاده گردد.
د) نگهداري پس از اجرا
- تا پیش از خشک شدن نهایی، از تماس سطح با آب خودداری شود.
- سرعت سخت شدن و به مقاومت رسیدن این گونه ملات هاي ضد اسید به دماي محیط بستگی دارد، در
دماهاي بیشتر از 30 درجه سانتیگراد سریعتر و در دماهاي کمتر از 20 درجه کندتر به مقاومت هاي اولیه خواهد رسید.
-حفاظت و ایمنی
این ماده در محدوده مواد خطر ساز و مضر براي محیط زیست قرار ندارد با این وجود به هیچ عنوان نباید
بلعیده شود یا با چشم تماس داشته باشد.
توصیه می شود در هنگام کار نمودن با هرگونه مواد شیمیایی از ماسک، دستکش و عینک ایمنی استفاده
شود.
در صورت برخورد اتفاقی با پوست یا چشم باید فوراً با آب شیرین فراوان شسته شود.
در صورت بلعیده شدن فوراً به پزشک مراجعه شود.
اطلاعات بیشتر در برگه اطلاعات ایمنی (MSDS) موجود می باشد.